I. Zadania

• ochrona spokoju i porządku w miejscach publicznych,
• czuwanie nad porządkiem i kontrola ruchu drogowego w zakresie określonym w ustawie prawo o ruchu drogowym,
• współdziałanie z właściwymi podmiotami w zakresie ratowania życia i zdrowia obywateli, pomocy w usuwaniu awarii technicznych i skutków klęsk żywiołowych oraz innych miejscowych zagrożeń,
• zabezpieczanie miejsca przestępstwa , katastrofy lub innego podobnego zdarzenia albo miejsca zagrożonego takim zdarzeniem przed dostępem osób postronnych lub zniszczeniem śladów i dowodów do momentu przybycia właściwych służb, a także w miarę możliwości ustalenie świadków zdarzenia,
• ochrona obiektów komunalnych i urządzeń użyteczności publicznej,
• współdziałanie z organizatorami i innymi służbami w ochronie porządku podczas zgromadzeń i imprez publicznych,
• doprowadzanie osób nietrzeźwych do izby wytrzeźwień lub do miejsca zamieszkania,
• informowanie społeczności lokalnej o stanie i rodzajach zagrożeń a także inicjowanie i uczestnictwo w działaniach mających na celu zapobieganie popełnianiu przestępstw i wykroczeń oraz zjawiskom kryminogennym oraz współdziałanie w tym zakresie z organami państwowymi, samorządowymi i organizacjami społecznymi,
• konwojowanie dokumentów, przedmiotów wartościowych lub wartości pieniężnych dla potrzeb gminy,
• egzekwowanie przestrzegania prawa miejscowego.

II. Uprawnienia

• legitymowanie osób w uzasadnionych przypadkach w celu ustalenia ich tożsamości . Odmowa poddania się legitymowaniu (odmowa okazania dokumentu tożsamości, wprowadzenie w błąd co do tożsamości swojej lub i innej osoby) stanowi wykroczenie z art. 65 Kodeksu Wykroczeń i jest karana w postępowaniu mandatowym lub przez sąd. Osoba taka powinna liczyć się z tym, że może zostać doprowadzona do najbliższej jednostki Policji celem ustalenia tożsamości – wbrew swojej woli, także z użyciem środków przymusu bezpośredniego,
• udzielania pouczeń zwracania uwagi, ostrzegania lub stosowania innych środków oddziaływania wychowawczego,
• ujęcie osób stwarzających w sposób oczywisty bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego, a także dla mienia i niezwłocznego doprowadzenia do najbliższej jednostki Policji,
• nakładanie grzywien w postępowaniu mandatowym za wykroczenia określone w odrębnych przepisach,
• dokonywania kontroli osobistej, przeglądania zawartości podręcznych bagaży osoby,
• dokonywanie czynności wyjaśniających , kierowanie wniosków o ukaranie do sądu, oskarżanie przed sądem i wnoszenie środków odwoławczych,
• kontrola ruchu drogowego w następującym zakresie: nieprawidłowe parkowanie, nie zastosowanie się do znaku drogowego B-1 (zakaz ruchu w obu kierunkach), przepisy dotyczące ruchu pieszych , rowerów i motorowerów. W tych przypadkach strażnicy są uprawnieni do zatrzymywania pojazdów.
• usuwanie pojazdów – które stanowią utrudnienie lub zagrożenie w ruchu drogowym, pojazdów bez tablic rejestracyjnych, lub których stan wskazuje na to, że nie są używane;
• Unieruchamianie nieprawidłowo zaparkowanych pojazdów przez blokowanie ich kół.
• uniemożliwienie jazdy kierującenu pojazdem co do którego istnieje uzasadnione podejrzenie, że znajduje się w stanie nietrzeźwości, po spożyciu alkoholu lub podobnie działającego środka,
• wydawanie poleceń,
• żądanie niezbędnej pomocy od instytucji państwowych i samorządowych, jak i od każdej osoby na zasadach określonych w ustawie o Policji,
• obserwowanie i rejestrowanie przy użyciu środków technicznych obrazu zdarzeń w miejscach publicznych.
• na podstawie pisemnego upoważnienia wydanego przez Burmistrza Miasta i Gminy Swarzędz wejście wraz z rzeczoznawcami i niezbędnym sprzętem na teren każdej nieruchomości celem kontroli przestrzegania i stosowania przepisów o ochronie środowiska. Przeprowadzania badań lub wykonywania innych czynności kontrolnych. Żądania okazania dokumentów i udostępnienia wszelkich danych mających zwiazek z problematyką kontroli. Za uniemożliwienie lub utrudnianie strażnikowi miejskiemu kontroli grozi kara pozbawienia wolności do lat 3 (art. 225 par. 1 i 2 Kodeksu Karnego).

III. Środki przymusu bezpośredniego.

Strażnik może stosować w stosunku do osób uniemożliwiających mu wykonywanie ustawowych zadań następujących środków przymusu bezpośredniego:

• siła fizyczna w postaci technik transportowych, obrony i obezwładniania,
• kajdanki,
• pałka służbowa,
• pies służbowy,
• ręczny miotacz środka obezwładniającego,
• paralizator elektryczny,
• broń palna bojowa (tylko do ochrony obiektów i konwojowania)
• siatka obezwładniająca (tylko przeciwko agresywnym zwierzętom)

Pojazdy straży miejskich/gminnych są pojazdami uprzywilejowanymi w ruchu drogowym.

Dane na dzień 1 stycznia 2016 r.

Podstawa prawna: ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o strażach gminnych, ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. prawo o ruchu drogowym, ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. prawo ochrony środowiska oraz ustawa z dnia 24 maja 2013 r. o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej.